DE overgang

‘Het moet een vaste plek krijgen in de organisatie’

De aanleiding voor het interview is eigenlijk de overgang. Maar politie­collega Mieke wil het thema meteen breder trekken. Veel vrouwen hebben namelijk al ver voor de overgang te maken met ‘hormonale uitdagingen’ in de vorm van menstruatie­klachten. ‘Elke maand is het voor mij een week lang ontzettend lastig. Soms schakelt het me helemaal uit. Dan lukt het me gewoon niet om te werken. Daar moet ik bij het plannen van mijn werk dus veel rekening mee houden’, stelt ze. De problemen uit beide levens­fasen van een vrouw verdienen veel meer aan­dacht en begrip.

Mannen hebben vaak geen idee hoe divers de menstruatie- en overgangs­klachten kunnen zijn. Dat is de onder­toon als het gesprek met het politiestel begint. Hans merkt op dat hij daarbij uit eerdere ervaringen als leidinggevende put. Waarna hij direct ook de hand in eigen boezem steekt: ‘Ik had echt geen idee wat het voor vrouwen betekent om in de overgang te zitten. Dat kan ik echt wel hardop zeggen. En met mij gold dat waar­schijnlijk voor al mijn mannelijke col­lega’s. Ook dat durf ik wel te stellen.’ Om direct eraan toe te voegen dat hij door ervaring wijzer is geworden.

Elke maand uitgeschakeld

Het heeft alles te maken met de hormonale problemen waarmee zijn partner Mieke te maken heeft. Die blijken echter veel verder terug te gaan dan de overgangs­leeftijd. ‘Vanaf mijn achttiende of negentiende heb ik er eigenlijk elke maand al mee te maken. Ik hoor bij die - een op de tien - vrouwen die elke maand last hebben van migraine. En dan niet alleen de hoofdpijn, maar ik voel het in heel mijn lichaam. Dan komt het voor dat ik helemaal niks meer kan. Niet reizen, niet over­leggen, niet achter een beeld­scherm zitten. Alle prikkels zijn dan veel te veel’, legt ze uit. ‘Maar dat is niet altijd zo. Er zijn ook periodes, waarin ik me niet ziek hoef te melden. Dan is het wel een uitdaging om mijn werkzaamheden goed te doen en de uren die gepland staan te werken. Meestal schuif ik met de uren - ook naar het weekend - om de week toch door te komen zonder - teveel - uren in te hoeven leveren.’

‘Chronische’ ziekte

Die onzekerheid maakt deze periodes nog veel moeilijker. Ze vervolgt: ‘Voor­uit plan­nen is ontzettend lastig. Als ik iets wil afspreken in de week van mijn menstruatie, dan doe ik dat heel zorg­vuldig. Met steeds de opmerking erbij dat ik weleens af zou kunnen zeggen. Alle dingen die ik dan vastleg, daar moet ik dat voorbehoud bij maken. En daar is niet altijd evenveel begrip voor.’ Dat laatste maakt het absoluut erger. Zeker als de onbekendheid en het onbegrip ook bij leidinggevenden en directe collega’s bestaat. ‘Én als het geen plek heeft binnen de organi­satie als geheel. Nu de politie intussen een organisatie van mannen én vrouwen wordt, zou je dat toch ergens wel mogen verwachten.’ Als sprekend voorbeeld noemt ze het feit dat ze nog steeds elk jaar een document in moet vullen waarin ze uit moet leggen waarom ze zich zo vaak ziek heeft gemeld en wat ze eraan heeft gedaan. ‘Hormonale problemen rond onge­steld­heid en de overgang zouden op z’n minst als een chronische ‘ziekte’ kunnen worden aangeduid.’

Scholen en bijscholen

Die verdergaande acceptatie en nor­ma­lisatie vindt ook Hans niet meer dan logisch. ‘Daarom was ik heel blij toen ik erachter kwam dat het bij de cao-onderhandelingen op tafel zal komen. Dat het binnen onze arbeids­voor­waarden echt een plek gaat krijgen. En nog verder kijkend: dat het bijvoorbeeld bij het scholen en bij­scholen van leidinggevenden een rol gaat spelen. Het draait helemaal om bekendheid en begrip. Meer is het eigenlijk niet’, vult hij aan. Zijn erva­ringen met wat er op dit vlak bij onze zuiderburen gebeurt - waar het stel woont - wil hij op dit punt aanhalen. ‘Vanuit de zorgverzekering gebeurt hier echt van alles. Zo hebben we al meer­dere keren work­shops en informatie­bijeenkomsten op dit gebied kunnen bijwonen. En ook de huis­artsen hier zijn van de specifieke problematiek doordrongen. Die opstelling maakt het allemaal een stuk gemakkelijker.’

Je krijgt het er zomaar bij

Ergens is er bij Mieke wel een beetje de hoop dat de overgang haar van de maan­de­lijkse migraineklachten zal verlossen. ‘Dat zou inderdaad ideaal zijn’, reageert ze. ‘Maar voorlopig heb ik nog met beide kanten te maken.’ Gelukkig kon ze sommige effecten van de overgang wel meteen pareren. Zo vond ze voor haar slaapproble­men een speciale thee met een dosis melato­nine. ‘De overgang zorgde er ook voor dat ik last kreeg van een veel sterkere lichaamsgeur. Kijk, dat is zoiets dat je er zo­maar bij krijgt. Zonder dat je dat van tevoren weet. Op internet vond ze de speciale deo van Loveli die heel erg goed helpt.’

Delen en begrip tonen

Zo zijn er genoeg redenen waarom ze allebei open praten over de overgang en het delen van informatie zo belang­rijk vinden. ‘We komen natuurlijk uit een tijd waarin je het niet over dit soort zaken had. Ik kan me niet her­inneren dat ik mijn moeder er ooit over hoorde’, merkt Hans op. Wat Mieke meteen beaamt. ‘Gelukkig hebben we al vooruitgang geboekt, maar zeker nog niet genoeg. Dat besef je heel goed als je tijdens de door de organi­satie georganiseerde Overgangsworkshop met een groep vrouwen bij elkaar zit en het gesprek op menstruatie- en overgangsklachten komt. Opeens merk je dan van allerlei kanten dat je echt niet de enige bent. Maar ook dat er heel veel verschillende symptomen zijn en verschillende soorten uitdagin­gen in het dagelijks leven - ook op het werk - maar ook de diverse soorten reacties van gezinsleden, artsen maar ook van collega’s en leiding­gevenden’

Afsluitend zijn ze het roerend eens: ‘Het betekent gewoon: meer openheid, meer erover praten en veel meer be­grip. Niet alleen bij vrouwelijke colle­ga’s en tussen vrouwen onderling. Maar ook bij mannelijke collega’s, zeker als ze op een leiding­gevende plek zitten. We willen toch een politie zijn voor iedereen. Dan moeten we iedereen ruimte geven en in hun eigen waarde laten.’

tekst: Jos de Blank | foto's: Shutterstock