vertrouwenspersoon

‘Als je tijdens je bonds­werk ongewenst gedrag ervaart’

Ongewenst gedrag beperkt zich helaas niet tot de werkvloer. Het kan werkelijk in alle momenten van het dagelijks leven voorkomen. Dus ook als je voor of met de politie­bond actief bent. Speciaal voor deze situaties in het bondswerk kunnen NPB-leden een beroep doen op een speciale vertrouwens­persoon. Samen met deze onafhanke­lijke, externe deskundige kan er dan aan een oplossing worden gewerkt.

Zijn positie is niet altijd even duidelijk voor NPB-leden. 'Mijn werk is afge­kaderd tot ongewenst gedrag dat met het bondswerk samenhangt', legt Tom Heijm uit. Sinds 2018 vervult hij de rol van extern vertrouwenspersoon voor de NPB. 'Ook bij activiteiten voor de vakbond heb je te maken met inter­acties tussen mensen. Dan kan het dus heel goed zijn dat je je als lid, kaderlid of bestuurslid ongewenst gedrag ervaart. Maar dat je niet de mogelijkheden hebt of ziet om het zelf op te lossen. De NPB vond en vindt het heel belangrijk dat die leden dan bij een onafhankelijk vertrouwens­persoon kunnen aankloppen.'

Warme doorverwijzing

Die boodschap geeft hij ook mee aan degenen die contact opnemen en buiten die kaders blijken te vallen. 'Zij krijgen bijvoorbeeld een warme door­verwijzing naar de interne ver­trou­wens­personen van het korps. Dat is natuurlijk nadat ik hun verhaal heb aangehoord. Want elke beller verdient het om serieus genomen te worden. En ik weet pas wat er precies aan de hand is en waar iemand terecht kan, nadat ik het allemaal helder heb.' Overigens merkt hij duidelijk dat het onafhanke­lijke en externe van de functie belangrijke factoren zijn. 'Mensen vinden het in de praktijk toch fijn en belangrijk dat ze niet binnen de eigen kring hun hart op tafel hoeven te leggen.'

Luisterend oor

Het luisteren naar iemands verhaal is al een belangrijk deel van het werk, vindt Tom. 'Ik merk dat heel goed tijdens de gesprekken die ik voer. Dat je die last van je schouders kwijt kunt bij iemand die er helemaal buiten staat. Die er  vervolgens ook met een onpartijdige en een onbevooroor­deelde blik naar kan kijken. Daarmee ben je al een heel eind op weg.' Hij benadrukt trouwens dat hij nooit hapklare oplos­singen aandraagt. 'Maar ik kan mensen wel op het spoor zetten en ze opties geven waarmee ze zelf verder kunnen. Want ze zullen er uiteindelijk wel zelf mee aan de slag moeten. Dat kan ik niet voor ze doen. Mijn taak is het niet om zaken op te lossen, dat blijft de taak van de persoon zelf.'

Tip van de vertrouwenspersoon

Nodig de veroorzaker van het ongewenste gedrag uit om samen een kop koffie of thee te drinken. Vertel diegene wat je hebt gevoeld en ervaren. Zonder in verwijten te belanden. De kans is namelijk groot dat de veroorzaker aangeeft het nooit zo bedoeld te hebben. Vind je dit te spannend, dan is een gesprek met een leidinggevende of verantwoordelijke persoon binnen de bond mogelijk. Maar ook bij de externe vertrouwenspersoon van de NPB kun je jouw verhaal kwijt. Jij houdt de regie!

Wat afstand

Als het ongewenst gedrag inderdaad te maken heeft met het vakbondswerk, dan gaat Tom meer diepgaande gesprekken aan. 'Stel dus dat iemand vervelende ervaringen heeft tijdens een workshop van de bond, een bijeenkomst of een actie. Dan nodig ik diegene eerst uit voor een kop koffie. Waarbij ik een locatie kies, die voor de persoon het meest gemakkelijk en goed voelt. Meestal wil iemand in elk geval wat afstand hebben van de werkplek of de plaats die samenhangt met de ongewenste omgangsvormen', vertelt hij. 'Dan doe ik wel een paar stappen terug als het gaat om het aandragen van oplossingen. Het is veel beter dat de persoon dat uitein­delijk zelf doet. Bovendien blijkt de situatie vaak weerbarstiger dan je in eerste instantie denkt.'

Iemand naast je

Het is zeker voor de hulpvrager belangrijk om de situatie goed in beeld te hebben. 'Hoe je ongewenst gedrag ervaart, is voor ieder individu verschil­lend. Er zijn eigenlijk geen objectieve regels voor. En dat belemmert meteen ook de vervolgstappen in de praktijk. Vaak zie je ook dat puur door het gesprek met die ander aan te gaan, het al veel dingen opheldert. Dan blijkt die ander het bijvoorbeeld helemaal niet te beseffen', besluit Tom. 'Natuurlijk vindt niet iedereen het even gemakkelijk om dat helemaal uit en op zichzelf te doen. Juist dan kan je een vertrouwenspersoon aan­spreken om naast je te staan. Figuurlijk weliswaar, want als vertrouwenspersoon ga ik niet met jou of in plaats van jou het gesprek in.'

Externe vertrouwens­persoon

‘Ik ben er al een tijd uit, maar er stroomt echt nog blauw bloed', stelt Tom Heijm als hij over zijn achter­gronden vertelt. In totaal heeft hij achttien jaar in uniform en in het grijs bij de politie gewerkt. 'Als ik terugkijk, heeft de politie me echt gemaakt wie ik nu ben. En het heeft er ook voor gezorgd dat ik kan doen wat ik nu doe. Het een-op-een werken, het doorgronden van situaties, de sociale vaardigheden, het goed kunnen luisteren: het komt gewoon uit die tijd.' Later heeft Tom de ervaringen gemixt met die van retailer van een aantal winkels met personeel. 'Daarna ben ik in het vakgebied van vertrou­wens­persoon terechtgekomen. Iets wat ik nu met een netwerk van gespecialiseerde collega’s doe.’

Tom Heijm

info@lbiv.nl

(06) 1844 2424

tekst: Jos de Blank | foto's: Frank Swinkels & Jos de Blank