Zoals bekend bouwen de dagelijkse besturen van de politiebonden (ACP, ANPV, Equipe en NPB) al sinds 2019 aan een intensievere samenwerking. De eerste stap was de gezamenlijke aanschaf door de NPB en de ACP van een kantoorgebouw in Baarn. Daarna volgden de overstap naar een gezamenlijke ledenwerving op de politiescholen, de oprichting van een gezamenlijk opleidingsinstituut en structureel beleidsoverleg tussen de dagelijkse bestuurders van de bonden.

Het beoogde einddoel is de totstandkoming van één vakbond voor politiemedewerkers. Onvermijdelijk brengt dat met zich mee dat (ook) de NPB als aparte vereniging ophoudt te bestaan. Vooralsnog hebben we op dat punt echter geen haast. Ten eerste omdat we weten dat veel collega’s gehecht zijn aan juist het lidmaatschap van deze club en we die loyaliteit niet op de proef willen stellen. Ten tweede omdat het laten bestaan van de vier aparte verenigingen ervoor zorgt dat we in de overleggen en onderhandelingen met de werkgever over de arbeidsvoorwaarden (vooralsnog) onze huidige status en mate van invloed behouden.

De gekozen constructie betekent wel dat de huidige politiebonden vanaf volgend jaar geen nieuwe leden meer krijgen toegekend. Momenteel is het al zo dat alle op de politiescholen geworven leden gelijk worden verdeeld onder de bonden. Vanaf 2024 zullen alle collega’s die zich willen aansluiten bij ‘de samenwerkende politiebonden’ (oftewel de stichting) als lid worden ondergebracht bij een nieuwe, vijfde vereniging.

Het idee om het bestuur van vier/vijf verenigingen (en het beheer van een gezamenlijke werkorganisatie) over te dragen aan een stichting is behoorlijk innovatief te noemen. Voor zover bekend is dit in Nederland nog niet eerder vertoond. Momenteel is een team van vijf personen bezig dit bestuurlijke huzarenstukje handen en voeten te geven: projectleider Caroline Bonenkamp en vier kwartiermakers (kaderleden van de bonden).

Cruciaal onderdeel van hun klus is het vastleggen van de identiteit van de nieuwe politiebond in zogenaamde statuten. Statuten geven antwoord op essentiële vragen over het karakter en de ambities van een organisatie. Wat zijn haar doelen, haar middelen en haar organen? Welke spelregels en bevoegdheden zijn van kracht? Hoeveel invloed hebben de leden op het beleid van de organisatie? In hoeverre wordt voor het halen van de doelen een beroep gedaan op de inzet van kaderleden/vrijwilligers? Welke professionele ruimte heeft de werkorganisatie? In welke verhouding staat de nieuwe politiebond tot de werkgever/de politiek? Welke maatschappelijke rol ziet hij voor zichzelf weggelegd?

Uitgangspunt bij het formuleren van het karakter en de ambities van de nieuwe stichting zijn natuurlijk de huidige statuten van ACP, ANPV, Equipe en NPB. Uit deze vier teksten moet een nieuwe verzameling statuten worden gedestilleerd, die voor alle bonden acceptabel is.

Het laatste woord daarover hebben uiteraard de huidige leden van de bonden. Tijdens een speciale algemene ledenvergadering zal worden gestemd over het voorstel om het bestuur van de NPB over te dragen aan het stichtingsbestuur. Oftewel: over het vervangen van de huidige NPB-statuten door de statuten van de nieuwe politiebond. De planning is er nu op gericht om de vertegenwoordigers van de leden daarover in december 2023 een voorlopig besluit te vragen en in het voorjaar van 2024 een definitief besluit.

Tegelijkertijd zouden de ledenvergaderingen van de vier huidige politiebonden dan het eerste stichtingsbestuur moeten kiezen. Ook hier is een innovatieve constructie bedacht. Via een zogenaamde personele unie zal het stichtingsbestuur vanaf 2024 ook fungeren als het dagelijks bestuur van de vier/vijf verenigingen die via de stichting samenwerken.

Jan Struijs,

bondsvoorzitter