‘Nog niet eerder heb ik deze zaal zo stil meegemaakt’, stelt eerste hoofdcom­mis­saris Marc De Mesmaeker halver­wege de boeklancering in het hoofd­bureau van Brussel. De aanwezigen hebben dan al ruim een uur geluisterd naar angstaanjagende praktijkverhalen van Belgische politiemensen. Verhalen die inderdaad kippenvel op de armen en rillingen over de ruggengraat geven.

Zoals het verhaal van Kelly, die bij een inzet achterbleef tussen rellende demonstranten. ‘Een dertigtal jongeren zijn toen op mij beginnen stampen. Van voren, van achteren, langs alle kanten. Ik heb me in een foetus­houding proberen te leggen. En het was maar goed dat ik beschermings­stukken aan had en een helm op’, vertelt ze. ‘Op een gegeven moment ben ik ook gaan roepen: stop, stop, ik ben een moeder. Ik moet straks mijn zoontje nog halen. Maar ze stopten niet. De pure haat in hun ogen was intens. Die zie ik nog steeds voor me.’

Het is maar een van de indringende ervaringen die op dinsdag 4 mei 2023 in het Brusselse hoofdbureau worden gedeeld. Het verhaal is terechtgeko­men in het boek F*ck you, flik. Waarom dit boek, is de vraag aan de voorzitters van de Belgische politie­vakbond, Vincent Gilles en Vincent Houssin.

‘In 2020 zijn we begonnen met gerichte campagnes om het geweld tegen de politie aan de orde te stellen. Gaandeweg kwamen we erachter dat er enorm veel slachtoffers waren die hun verhaal wilden doen. Meteen was er de gedachte dat daar iets meer mee moest gebeuren.’ Het leidde uitein­delijk tot het boek van bijna tweehon­derd pagina’s met een centrale plaats voor de schrijnende verhalen uit de praktijk.

Zo is er het relaas van een politie­vlieger, die na een nachtdienst de lawaaierige inzittenden van een auto in zijn buurt aanspreekt. Hij moet het bekopen met flinke klappen, schoppen en doodsbedreigingen. Uiteindelijk houdt hij een doof oor over aan het voorval en moet hij zijn toekomst als helikopterpiloot opzeggen.

Een andere getuigenis van een politie­vrouw laat horen hoe ze, ondanks haar uniform, zonder directe reden in elkaar werd geslagen. Met blijvende schade aan haar oog als wrange nalaten­schap. Ook wordt stilgestaan bij het overlijden van de 29-jarige collega Thomas, die recent werd doodge­stoken vlak bij het hoofdbureau.

‘De bedoeling van het boek is om opnieuw een duidelijk signaal te sturen naar onze overheid en naar de maatschappij’, benadrukken de voor­zitters van politievakbond VSOA. ‘In het slothoofdstuk maken we duidelijk hoe en op welke manier justitie, de politiek en de politie het verschil kunnen maken. In de manier van straffen, door het instellen van strengere beschermende maatregelen en door een grotere erkenning. Colle­ga’s die dit soort vreselijke zaken meemaken, moeten weten dat ze gekoesterd worden binnen de organi­satie. Want daar schort het tot op heden ook nog wel aan.’

Als Nederlandse gast bij de boekpre­sentatie kan NPB-bestuurder Albert Springer niet anders dan onder de indruk zijn. ‘Dit grijpt je toch naar de strot’, is zijn spontane reactie na afloop. ‘Zeker op zo’n moment dat ook het thuisfront aan bod komt. Dan beseft iedereen dat we het hier over mensen van vlees en bloed hebben, met een gezin thuis. Mensen die ook maar gewoon hun werk zo goed mogelijk willen doen.’

Met bewondering kijkt Springer naar het boek, het eerdere promotiefilmpje en de publieks­campagne die de Belgische vakbonds­broeders hebben gemaakt. ‘Zo zet je dergelijke proble­matiek toch perfect op de kaart. Iets waar we in eigen land best wel wat van kunnen leren’, laat hij weten. ‘Aan de andere kant moet ik zeggen dat wij weer een stuk verder zijn als het gaat om de zorg vanuit de eigen organisa­tie. In heel veel opzichten is de werk­gever dan zeer ondersteunend en ruimhartig. Maar rond de aanpak richting de maatschappij kunnen we absoluut nog stappen zetten.’ Acties waarvan hij vindt dat de NPB daar zeker ook zijn aandeel in wil en moet nemen.